مشروح سخنان رئیس دانشگاه به شرح ذیل است:دانشگاه بر اساس رسالتی که دارد در آن گفتمان‌های مختلفی پیگیری میشود. یکی از گفتمان‌های غالب، گفتمان علم و فناوری است. روز پژوهش و فناوری و این جلسه، فرصتی است که بیشتر به گفتمان علم و فناوری پرداخته شود. از طرفی گفتمان‌ها همواره در بلندای اندیشه سرمایه‌های انسانی جریان پیدا می‌کند و قطعاً یکی از ملازمات فراگیری این گفتمان‌ها، تکریم سرمایه‌های انسانی است لذا بدین جهت ما هر ساله بخشی از جشنواره را به تکریم برگزیدگان با هدف الگوسازی آنها اختصاص می‌دهیم. بنده در همین جا از فرصت استفاده می‌کنم و از همه شخصیت‌هایی که از دانشگاه و همچنین از صنعت به عنوان شرکای راهبردی صنعتی دانشگاه و در جلسه امروز مورد تکریم قرار می‌گیرند، پیشاپیش موفقیت آنها را تبریک عرض می‌کنم.حقیقتاً در هیچ دوره‌ای دانشگاه تا این حد خود را مقید به پاسخگویی مسائل و نیازهای جامعه نمی‌دانست
امروزه دانشگاه به عنوان نقطه کانونی که می‌تواند پیشرفت و توسعه کشور را در همه زمینه‌ها تضمین کند در جامعه مطرح است. دانشگاه از طریق اساتید دانشجویان و دانش‌آموختگان خود نقش مهمی را در همه دستگاه‌ها و سازمان‌ها ایفا می‌کند. حقیقتاً در هیچ دوره‌ای دانشگاه تا این حد، خود را مقید به پاسخگویی مسائل و نیازهای جامعه نمی‌دانست. در این راستا انتظار از صنایع نیز برای استفاده از ظرفیت‌های دانشگاه پیشقدم شوند تا هم نیاز جامعه مرتفع شود و هم احساس رضایتمندی بیشتری به دانشگاهیان دست بدهد.
هدف از پژوهش، تولید علم نافع و رفع مشکلات کشور است
همانطور که استتحضار دارید آموزش، پژوهش و ارتباط با صنعت، سه کارکرد معمول و مهم دانشگاه است اما به جهت اهمیتی که پژوهش دارد، به عبارتی میشود گفت زلف همه کارکردهای دانشگاه به نوعی به زلف پژوهش گره خورده است. مایلم برای بیان بهتر اهمیت پژوهش، از فرمایش مقام معظم رهبری وام بگیرم که فرمودند: «هدف پژوهش دو مورد است؛ یکی رسیدن به مرجعیت علمی و حضور در جمع سرآمدان پژوهش و فناوری جهان و هدف دوم از پژوهش، حل مسائل کنونی و آینده کشور است». حل مسأله آنچنان اهمیتی دارد که رهبر حکیم انقلاب در دیدار با نخبگان در مهرماه سال گذشته فرمودند: «شاخص ارزیابی استاد و نخبه باید حل مسأله باشد». این توقع که امروزه دانشگاه‌ها باید در میدان حل مسأله حضور داشته باشند، به سبب افزایش قابل توجه سهم دانش در اقتصاد و اداره جامعه امروزی است.
ایشان در دیدار با نخبگان در مهرماه امسال نیز مجدد تاکید فرمودند هدف اصلی در تولید مقالات علمی و پژوهش و پایان‌نامه‌ها کمک به حل مسایل کشور است. در یک کلام میشود گفت هدف از پژوهش، تولید علم نافع و رفع مشکلات کشور است.
تولید علم یک مطلب است و تولید علم نافع مطلب دیگر. تولید علم نافع یعنی اینکه باید علم را به فناوری تبدیل کنیم تا با استفاده از آن بتوانیم نیاز جامعه را حل کنیم. بنابراین میشود اینطور جمعبندی کرد پژوهش از این جهت برای دانشگاه‌های معتبر، بسیار مهم است چون تنها راه تولید دانش، پژوهش است و از طرفی مهمترین رکن تعالی و توسعه قدرت یک کشور دانش است. اینجاست که اهمیت و جایگاه پژوهش مشخص میشود لذا پژوهش و دستاوردهای پژوهشی است که دانشگاه‌های معتبر را از دانشگاه‌های غیر معتبر متمایز می‌کند.
پیگیری برنامه‌های محوری پژوهش دانشگاه
نکته بعد اینکه بنده در سخنرانی خود در روز پژوهش و فناوری سال گذشته در مورد چهار برنامه محوری تاکید کردم: محور اول، مربوط میشود به تعمیر و تجهیز زیرساخت‌های پژوهش و فناوری. در این حوزه باید عرض کنم علیرغم محدودیت‌های شدید بودجه‌ای که وجود دارد تاکنون مبلغ حدود ۲۰ میلیارد تومان به این امر اختصاص داده شده و پیش‌بینی میشود بر اساس قول‌هایی که داده شده، تا پایان سال جاری ان‌شاءالله مبلغ ۴۰ میلیارد تومان دیگر برای تامین تجهیزات آزمایشگاه‌ها اختصاص داده شود.
محور دوم، پذیرش ماموریت‌های ملی در حوزه پژوهش و فناوری است. در این حوزه نیز تعاملات گسترده‌ای صورت گرفته است که منجر به امضای قراردادها و خطوط اعتباری مختلفی با برخی از سازمان‌های بزرگ شده است. مرکز ملی مدیریت تحقیقات نوین؛ مرکز باتری‌های لیتیومی، مرکز هوش مصنوعی در حوزه هوافضا و همچنین مرکز فناوریی‌های کوانتومی، از جمله این مراکز بسیار مهم هستند که در یک سال اخیر افتتاح و یا عقد قرارداد شده‌اند. البته چند پروژه کلان ملی در حوزه صنایع هوایی، شرکت ملی گاز و صنایع هوافضا نیز عقد قرارداد شده است که تعداد زیادی از همکاران دانشگاه را به خود مشغول کرده است.
محور سوم، توسعه زیست بوم فناوری کارآفرینی و نوآوری است. از نگاه ما به سه موضوع برای اهمیت این بخش میشود اشاره کرد. این به عنوان یک اصل پذیرفتنی است که همه پیشرفت‌ها زمانی در یک جامعه حاصل میشود که توسعه فناوری در آن جامعه اتفاق بیفتد. از طرفی مطابق سرفصل‌ها و توصیه‌های اساسی مندرج در بیانیه گام دوم انقلاب، علم، پژوهش و فناوری به عنوان آشکارترین وسیله برای عزت و قدرت یک کشور شناخته شده است، ضمن اینکه شعار دانشگاه علم و صنعت ایران در این دوره نیز توسعه فناوری و تعاملات صنعتی با روحیه جهادی است لذا در این راستا اقدامات بسیار اساسی در این حوزه صورت گرفته است. تاسیس معاونت فناوری، کارآفرینی و نوآوری و همچنین پارک علم و فناوری دانشگاه از جمله این اقدامات اساسی است و در این بخش، فعالیت زیادی صورت گرفته است که در گزارش همکاران بنده به سمع و نظرتان خواهد رسید.
محور چهارم، تنوع‌بخشی و تسهیل گرنت اعضای محترم هیأت علمی است. باید به عرض همکاران برسانم دو اقدام بسیار خوب در رابطه با گرنت انجام شد: اولاً کل مبلغ گرنت نسبت به سال گذشته، ۵۰ درصد افزایش داده شد. ثانیاً تاکنون ۴۰ درصد مبلغ گرنت، به صورت پیش‌پرداخت داده می‌شد و بقیه مبلغ گرنت، صرفاً با ارائه اسناد پرداخت می‌شد اما ما برای امسال، در جهت رعایت شأن همکاران و اعتماد و احترام به آنها مصوب کردیم که تا ۷۰ درصد گرنت، صرفاً بر اساس اظهارات عضو محترم هیأت علمی و بدون ارائه اسناد مثبته در وجه آنها پرداخت شود. تصدیق می‌فرمایید در سنوات گذشته گرنت، حدوداً با یک سال تاخیر پرداخت می‌شد اما در سال جاری مقرر شد با ارائه اسناد، ظرف مدت ۲۴ ساعت پرداخت شود. همچنین علاوه بر این گرنت، دو گرنت محققین پر استناد و هیأت علمی جدیدالااستخدام که هر کدام اعتبارات قابل توجهی بود، به سبد حمایت‌های پژوهش دانشگاه اضافه شد. گرنت مرجعیت علمی گرنت چهارمی است که امسال ذیل موافقت‌نامه بسیار خوبی که با معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری امضا شد و اجرایی کردیم. اخیرا هم وزیر محترم علوم اعلام کردند که در هفته‌های آتی، اعتباری به استادان دانشگاه پرداخت میشود که مبلغ آن ۶۰ میلیون تومان برای رشته‌های تجربی و ۳۰ میلیون تومان برای رشته‌های نظری بوده که به کارت پژوهانه اساتید واریز خواهد شد.
گزارش افتخارات و دستاوردها
اجازه بفرمایید در ادامه مطالبی که عرض شد به اهم دستاوردها و افتخارات دانشگاه در دو محور اشاره‌ای مختصر داشته باشم: محور اول؛ توسعه تعاملات صنعتی. خوشبختانه آمار قراردادهای منعقده صنعتی دانشگاه در شش ماهه اول سال ۱۴۰۲ نسبت به مدت ۶ ماهه اول سال قبل، بیش از ۱۰۰ درصد رشد داشته و مبلغ قراردادهای منعقده به حدود ۸۰ میلیارد تومان رسیده است و پیش‌بینی میشود این عدد تا پایان سال، به حدود ۲۵۰ میلیارد تومان برسد که یک رکورد قابل توجه نسبت به سنوات گذشته محسوب میشود.
امسال با حمایت‌های صورت گرفته، شاهد ورود جدی‌تر دانشکده‌های علوم پایه و حتی علوم انسانی به جمع دانشکده‌های فعال دانشگاه در ارتباط با صنعت هستیم. به طور کلی درصد اعضای هیأت علمی فعال در ارتباط با صنعت، رشد معنا‌داری داشته است که بسیار دلگرم‌کننده است اما با این وجود، هنوز بخش زیادی از ظرفیت‌های دانشگاه همچنان خالی است.
در ادامه باید عرض کنم همانطوری که استحضار دارید هر ساله وزارت علوم، دانشگاه‌ها را در این حوزه رصد می‌کند و بر اساس گزارش مکتوب وزارت عتف که چند روز قبل منتشر شده است، دانشگاه علم و صنعت ایران هم در سرانه مربوط به تعداد قراردادهای صنعتی و هم در سرانه مبلغ قراردادهای صنعتی، همه دانشگاه‌های کشور را پشت سر گذاشته و رتبه اول را با افتخار کسب کرده است که اینجانب ضمن تبریک این رتبه غرورآفرین، از یکایک همکاران فعال در این حوزه، کمال تشکر و قدردانی را دارم.
محور دوم؛ جایگاه دانشگاه از نظر رتبه‌بندی پایگاه‌های اطلاعات علمی و بین‌المللی است. بر اساس آماری که رئیس محترم موسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام(ISC) و در جلسه‌ای که ماه قبل در دانشگاه خدمتشان داشتیم اعلام کردند، سرانه مقالات ISI دانشگاه علم و صنعت ایران حدود ۳.۵ است که در این مورد نیز رتبه اول را در بین دانشگاه‌های کشور به خود اختصاص داده است. همچنین اعلام کردند مجموع دانشمندان یک درصد و ۲ درصد در دانشگاه علم و صنعت ایران، ۷۷ نفر است که این عدد برای دانشگاه بعد از دانشگاه ما، ۵۸ نفر است (۱۶ نفر یک درصد و ۴۲ نفر ۲ درصد شدند).
بر اساس اعلام پایگاه اطلاعات علمی تایمز جهانی، دانشگاه علم و صنعت ایران ۱۰۰ پله ارتقا داشته است (از بازه ۶۰۰-۵۰۰ به بازه ۵۰۰-۴۰۰ رسیده است). پایگاه اطلاعات علمی تایمز آسیایی، دانشگاه‌ها را بر اساس پنج شاخص (آموزش، پژوهش، ارتباط با صنعت، استنادات و امور بین‌الملل) ارزیابی کرد که در سرجمع مربوط به این پنج شاخص، دانشگاه علم و صنعت رتبه دوم را کسب کرد با این توضیح که در سه شاخص مربوط به آموزش، پژوهش و ارتباط با صنعت، رتبه دانشگاه اول شده است. جمعبندی اینکه رتبه دانشگاه از ۹۶ در سال ۲۰۲۲ به ۷۴ در سال ۲۰۲۳ ارتقاء پیدا کرده است.
برنامه‌های آتی
و اما در ارتباط با برنامه‌های آتی دانشگاه، باید عرض کنم حضرت آقا در دیدار مهرماه سال جاری با نخبگان فرمودند «اکنون نخبگان، دانشجویان و مراکز علمی و دانشگاهی کشور باید خود را برای یک خیز جدید و فصل تازه‌ای از تحرک مبتکرانه علمی آماده کنند». مقصود ایشان از خیز جدید و تحرک مبتکرانه علمی، ناظر بر این است که تولید مقالات علمی و پژوهشی و پایان‌نامه‌ها باید به حل مسائل کشور کمک کند. لذا ما در نظر داریم ان‌شاءالله یک شورایی از صاحب‌نظران این عرصه را شکل بدهیم تا ابعاد جهش جدید و تحرک مبتکرانه علمی مد نظر حضرت آقا را رمزگشایی و واکاوی نموده تا راه حل‌های میانبر برای حل مشکلات اساسی کشور را ارائه نمایند.
من امیدوارم، ان‌شاءالله در جشنواره سال آینده بتوانیم موفقیت‌هایی که توسط شما استادان ارجمند کسب خواهد شد را جشن بگیریم.
و در پایان تشکر از همه اساتید و مهمانان صنایع و وزیر علوم و همراهان وی برای حضور در این جشنواره مهم و تقدیر از همه همکارانی که جشنواره امسال را برنامه‌ریزی کردند.